[…] να φτιάξουμε λαρύγγι αγελάδας, που μπορεί να φάει τα γαϊδουράγκαθα χωρίς να τρυπηθεί.
ΝΙΑΤΟ: Με την πεινά που θα περάσουμε στην Λαγούνα, Ρούσο, θα μπορούσαμε να φάμε και τα παξιμάδια απ’ τις βίδες.
Πείνα και σαδισμός
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Έφεραν ένα ρηχό πιάτο. Μας έβαλαν στο χέρι που ήταν δεμένο με χειροπέδες ένα κουτάλι και σέρβιραν σ’ αυτό το πιάτο σούπα. Από δω και πέρα εκείνο το υγρό θα αποτελεί τη μοναδική μας τροφή. Μασούσα ακόμα και το χαρτί υγείας. Κάποια θρεπτική αξία θα είχε, μια και ήταν φυτικής προέλευσης. Δοκίμασα το σαπούνι, έγινα εντομοφάγος: τα ζωύφια της υγρασίας είναι κριτσανιστά, οι μύγες στυφές.
ΝΙΑΤΟ: […] Τα χτυπήματα γιατρεύονται, η δίψα δεν μπορεί να κρατήσει πολύ, η πείνα όμως προκαλεί βλάβες ανεπανόρθωτες και αφήνει σημάδια φανερά: τη βάναυση ισχνότητα. […] Εσύ έτρωγες το χαρτί υγείας. Εγώ την οδοντόπαστα...
ΝΙΑΤΟ: Με την πεινά που θα περάσουμε στην Λαγούνα, Ρούσο, θα μπορούσαμε να φάμε και τα παξιμάδια απ’ τις βίδες.
Πείνα και σαδισμός
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Έφεραν ένα ρηχό πιάτο. Μας έβαλαν στο χέρι που ήταν δεμένο με χειροπέδες ένα κουτάλι και σέρβιραν σ’ αυτό το πιάτο σούπα. Από δω και πέρα εκείνο το υγρό θα αποτελεί τη μοναδική μας τροφή. Μασούσα ακόμα και το χαρτί υγείας. Κάποια θρεπτική αξία θα είχε, μια και ήταν φυτικής προέλευσης. Δοκίμασα το σαπούνι, έγινα εντομοφάγος: τα ζωύφια της υγρασίας είναι κριτσανιστά, οι μύγες στυφές.
ΝΙΑΤΟ: […] Τα χτυπήματα γιατρεύονται, η δίψα δεν μπορεί να κρατήσει πολύ, η πείνα όμως προκαλεί βλάβες ανεπανόρθωτες και αφήνει σημάδια φανερά: τη βάναυση ισχνότητα. […] Εσύ έτρωγες το χαρτί υγείας. Εγώ την οδοντόπαστα...
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Το προσωπικό του στρατοπέδου έτρωγε ψητό κρέας δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα. Μας έδιναν τα κόκκαλα που είχαν γλύψει κι εμείς πέφταμε σ’ αυτά να πάρουμε λίγο ασβέστιο, ποθώντας να είχαμε σκυλίσια δόντια για να τα σπάσουμε και να τα καταπιούμε.
ΝΙΑΤΟ: Το πρωινό, ας το αποκαλέσουμε έτσι, μου το σέρβιραν ως εξής: έρχονταν ακροπατώντας, για να μην τους ακούσω. Άνοιγαν την πόρτα του κελιού απότομα και μου πετούσαν ένα κομμάτι ψωμί στο κεφάλι. Την πρώτη φόρα που το έφαγα στο κεφάλι αιφνιδιάστηκα· τις επόμενες φορές όμως μάζευα γρήγορα το βλήμα και τους το ξαναπετούσα πίσω. Στη συνέχεια επεξεργάστηκα καλυτέρα αυτήν την τακτική της ψωμομαχίας, γιατί αυτοί οι τύποι όταν ένιωθαν ότι τους επιτίθεσαι απαντούσαν και, καμιά φορά, όταν έκλεινα την πόρτα, το αποτέλεσμα αυτού του αντάρτικου ήταν να μένω με δυο ή και τρία κομμάτια ψωμί.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Το θαύμα των πολλαπλασιασμό των άρτων…
ΝΙΑΤΟ: Καμιά φορά όμως δεν μου έμενε κανένα, γιατί όσα πετούσαν έμεναν έξω απ’ την πόρτα και δεν ξαναγύριζαν.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Το αντιθαύμα…
Η ήττα
ΝΙΑΤΟ: Τώρα θα αφηγηθώ την ιστορία μιας ήττας. Ήμουν εξαγριωμένος, δεν είχαμε τίποτα να χάσουμε. Αποφάσισα λοιπόν ν’ αρχίσω απεργία πείνας, πράγμα που δεν σήμαινε τίποτε. Να κάνεις απεργία πείνας σ’ ένα μέρος όπου μας «είχαν στην πείνα», δεν σήμαινε τίποτε. Ανακοίνωσα την απόφασή μου. Ένας στρατιώτης ανοίγει την πόρτα και λέει: «Δεν θα φας; Κοίτα, έχει ρυζόγαλο…» Φυσικά δεν τον πίστεψα. Όταν ο τύπος έκλεισε την πόρτα είδα ότι, πραγματικά, είχαν πάρει το χυλό που δεν είχα φάει κι άφησαν ένα δοχείο γεμάτο μέχρι πάνω με λαχταριστό ρυζόγαλο. «Έχω τέτοια ατυχία, ακριβώς τη μέρα που αρχίζω απεργία πείνας να φέρνουν ρυζόγαλο;» -σκέφτηκα- και παρόλη την πείνα μου δεν το έφαγα. Ήταν μια μάχη σκληρή, γιατί όλη εκείνη τη μέρα είχα το ρυζόγαλο κάτω απ’ τη μύτη μου, μέχρι να το πάρουν ύστερα από αρκετές ώρες.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Νομίζω ότι μπροστά σ’ αυτό κι ο Χριστός θα είχε υποκύψει στους πειρασμούς του Διαβόλου.
ΝΙΑΤΟ: Ναι. Τη νύχτα επαναλήφθηκε το ίδιο. Άφησαν ξανά το ρυζόγαλο. Τότε πρέπει να ομολογήσω ότι έψαξα και βρήκα το πιο εκλεπτυσμένο επιχείρημα για την πανωλεθρία; «Αφού –είπα στον εαυτό μου- κάνω απεργία πείνας για να μας δώσουν φαγητό, τότε κέρδισα· μας έφεραν ακόμα και ρυζόγαλο». Και το έφαγα. Την επομένη μέρα επανήλθαμε στο ίδιο καθεστώς πείνας, τώρα όμως το ηθικό μου είχε διαλυθεί. Λογάριασα ότι θα με νικούσαν εύκολα· ότι θα μου έδιναν λιχουδιές και θα υποχωρούσα. Η απεργία πείνας για περισσότερο φαγητό είναι μια αντίφαση.
ΤΟΥΠΑΜΑΡΟΣ. Ημερολόγιο φυλακής. Μαουρίσιο Ροσενκόφ-Νιάτο Φερνάντες Ουιδόμπρο.
ΝΙΑΤΟ: Το πρωινό, ας το αποκαλέσουμε έτσι, μου το σέρβιραν ως εξής: έρχονταν ακροπατώντας, για να μην τους ακούσω. Άνοιγαν την πόρτα του κελιού απότομα και μου πετούσαν ένα κομμάτι ψωμί στο κεφάλι. Την πρώτη φόρα που το έφαγα στο κεφάλι αιφνιδιάστηκα· τις επόμενες φορές όμως μάζευα γρήγορα το βλήμα και τους το ξαναπετούσα πίσω. Στη συνέχεια επεξεργάστηκα καλυτέρα αυτήν την τακτική της ψωμομαχίας, γιατί αυτοί οι τύποι όταν ένιωθαν ότι τους επιτίθεσαι απαντούσαν και, καμιά φορά, όταν έκλεινα την πόρτα, το αποτέλεσμα αυτού του αντάρτικου ήταν να μένω με δυο ή και τρία κομμάτια ψωμί.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Το θαύμα των πολλαπλασιασμό των άρτων…
ΝΙΑΤΟ: Καμιά φορά όμως δεν μου έμενε κανένα, γιατί όσα πετούσαν έμεναν έξω απ’ την πόρτα και δεν ξαναγύριζαν.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Το αντιθαύμα…
Η ήττα
ΝΙΑΤΟ: Τώρα θα αφηγηθώ την ιστορία μιας ήττας. Ήμουν εξαγριωμένος, δεν είχαμε τίποτα να χάσουμε. Αποφάσισα λοιπόν ν’ αρχίσω απεργία πείνας, πράγμα που δεν σήμαινε τίποτε. Να κάνεις απεργία πείνας σ’ ένα μέρος όπου μας «είχαν στην πείνα», δεν σήμαινε τίποτε. Ανακοίνωσα την απόφασή μου. Ένας στρατιώτης ανοίγει την πόρτα και λέει: «Δεν θα φας; Κοίτα, έχει ρυζόγαλο…» Φυσικά δεν τον πίστεψα. Όταν ο τύπος έκλεισε την πόρτα είδα ότι, πραγματικά, είχαν πάρει το χυλό που δεν είχα φάει κι άφησαν ένα δοχείο γεμάτο μέχρι πάνω με λαχταριστό ρυζόγαλο. «Έχω τέτοια ατυχία, ακριβώς τη μέρα που αρχίζω απεργία πείνας να φέρνουν ρυζόγαλο;» -σκέφτηκα- και παρόλη την πείνα μου δεν το έφαγα. Ήταν μια μάχη σκληρή, γιατί όλη εκείνη τη μέρα είχα το ρυζόγαλο κάτω απ’ τη μύτη μου, μέχρι να το πάρουν ύστερα από αρκετές ώρες.
ΜΑΟΥΡΙΣΙΟ: Νομίζω ότι μπροστά σ’ αυτό κι ο Χριστός θα είχε υποκύψει στους πειρασμούς του Διαβόλου.
ΝΙΑΤΟ: Ναι. Τη νύχτα επαναλήφθηκε το ίδιο. Άφησαν ξανά το ρυζόγαλο. Τότε πρέπει να ομολογήσω ότι έψαξα και βρήκα το πιο εκλεπτυσμένο επιχείρημα για την πανωλεθρία; «Αφού –είπα στον εαυτό μου- κάνω απεργία πείνας για να μας δώσουν φαγητό, τότε κέρδισα· μας έφεραν ακόμα και ρυζόγαλο». Και το έφαγα. Την επομένη μέρα επανήλθαμε στο ίδιο καθεστώς πείνας, τώρα όμως το ηθικό μου είχε διαλυθεί. Λογάριασα ότι θα με νικούσαν εύκολα· ότι θα μου έδιναν λιχουδιές και θα υποχωρούσα. Η απεργία πείνας για περισσότερο φαγητό είναι μια αντίφαση.
ΤΟΥΠΑΜΑΡΟΣ. Ημερολόγιο φυλακής. Μαουρίσιο Ροσενκόφ-Νιάτο Φερνάντες Ουιδόμπρο.