Η λασκαρισμένη βίδα
Άνθρωπε, το κεφάλι σου είναι στοιχειωμένο· έχεις λασκαρισμένη βίδα! Φαντάζεσαι μεγάλα πράγματα, και ζωγραφίζεις για σένα έναν ολόκληρο κόσμο θεών, που υπάρχει για σένα, ένα βασίλειο πνευμάτων, όπου είσαι καλεσμένος, ένα ιδεώδες, που σου γνέφει. Έχεις μια έμμονη ιδέα!...
Άνθρωπε, το κεφάλι σου είναι στοιχειωμένο· έχεις λασκαρισμένη βίδα! Φαντάζεσαι μεγάλα πράγματα, και ζωγραφίζεις για σένα έναν ολόκληρο κόσμο θεών, που υπάρχει για σένα, ένα βασίλειο πνευμάτων, όπου είσαι καλεσμένος, ένα ιδεώδες, που σου γνέφει. Έχεις μια έμμονη ιδέα!...
...Μην νομίζεις ότι αστειεύομαι ή μιλώ μεταφορικά, όταν θεωρώ αληθινούς τρελούς, τρελούς για το τρελοκομείο, τους ανθρώπους που κρεμιούνται από το ανώτερο (κι αυτό ισχύει σχεδόν για όλους τους ανθρώπους, αφού η μεγάλη πλειονότητα είναι τέτοιοι). Τι είναι αυτό που λέγεται «έμμονη ιδέα»; Μια ιδέα που έχει υποτάξει τον άνθρωπο σ’ αυτήν. Αν αντιληφθείτε ότι μια τέτοια έμμονη ιδέα είναι τρέλα, κλείνετε τον δούλο της στο φρενοκομείο. Η αλήθεια της πίστης όμως, για την οποία δεν πρέπει να αμφιβάλλουμε, η μεγαλειότητα π. χ. του λαού, στην οποία δεν πρέπει να επιτιθέμαστε (όποιος το κάνει είναι ένοχος εσχάτης προδοσίας), η αρετή, ενάντια στην οποία ο λογοκριτής δεν αφήνει να περάσει ούτε λέξη, προκειμένου να διατηρήσει καθαρή την ηθικότητα κτλ., δεν είναι αυτά «έμμονες ιδέες»; Όλη η βλακώδης φλυαρία των περισσότερων εφημερίδων μας π.χ. δεν είναι μωρολόγημα τρελών που πάσχουν από την έμμονη ιδέα της ηθικότητας, της νομιμότητας, του χριστιανισμού κτλ. Και που φαίνονται να περιφέρονται ελεύθεροι επειδή το τρελοκομείο μέσα στο οποίο περπατούν πιάνει πολύ μεγάλο χώρο; Θίξτε την έμμονη ιδέα ενός τέτοιου τρελού και αμέσως θα πρέπει να φυλάξετε την πλάτη σας από τα ύπουλα χτυπήματα του παραφρόνα. Γιατί αυτοί οι μεγάλοι παράφρονες μοιάζουν και σ’ αυτό τους λεγόμενους μικρούς παράφρονες: ορμούν ύπουλα σ’ εκείνον που θίγει την έμμονη ιδέα τους. Πρώτα πρώτα του κλέβουν το όπλο, τον ελεύθερο λόγο, και κατόπιν του επιτίθενται με τα νύχια τους. Κάθε μέρα αποκαλύπτεται η δειλία και η εκδικητικότητα αυτών των μανιακών, και ο ηλίθιος λαός επευφημεί τα τρελά μέτρα που παίρνουν. Πρέπει να διαβάσει κανείς τις καθημερινές εφημερίδες αυτής της εποχής και να ακούσει τους φιλισταίους να μιλούν, για να αποκτήσει τη φρικτή πεποίθηση ότι είναι κλεισμένος στο ίδιο σπίτι με τρελούς. «Δεν πρέπει να λες τον αδελφό σου τρελό, αλλιώς…» Εγώ όμως δεν φοβάμαι την κατάρα και λέω: οι αδελφοί μου είναι θεότρελοι. Είτε ένας φτωχός τρελός του τρελοκομείου είναι κυριευμένος από τη φαντασίωση ότι είναι ο Πατήρ θεός, ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας, το άγιο πνεύμα κτλ., είτε ένας βολεμένος αστός φαντάζεται ότι ο προορισμός του είναι να είναι καλός χριστιανός, πιστός προτεστάντης, νομοταγής πολίτης, ενάρετος άνθρωπος κτλ. –πρόκειται για την ίδια «έμμονη ιδέα». Όποιος δεν προσπάθησε και δεν τόλμησε ποτέ να γίνει καλός χριστιανός, πιστός προτεστάντης, ενάρετος άνθρωπος κτλ., αυτός είναι φυλακισμένος και προκατειλημμένος από την πιστή, την αρετή κτλ. Όπως οι σχολαστικοί φιλοσοφούσαν μόνο εντός της πίστης της εκκλησίας, όπως ο πάπας Βενέδικτος ΙΔ΄ έγραφε χοντρά βιβλία εντός της παπικής δεισιδαιμονίας, δίχως ποτέ να θέτει εν αμφιβόλω αυτή την πίστη, όπως οι συγγραφείς γεμίζουν ολόκληρες φυλλάδες για το κράτος, δίχως να θέτουν υπό ερώτηση την έμμονη ιδέα του κράτους, όπως οι εφημερίδες μας είναι μπουκωμένες από πολιτική, επειδή κατατρύχονται από την ψευδαίσθηση ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε για να είναι ένα ζώον πολιτικόν, έτσι και οι υπήκοοι συνεχίζουν να φυτοζωούν μέσα στην υποταγή, οι ενάρετοι μέσα στην αρετή, οι φιλελεύθεροι στην «ανθρώπινη ιδιότητα» κ.ο.κ., δίχως ποτέ να βάζουν το κοφτερό μαχαίρι της κριτικής σ’ αυτές τις έμμονες ιδέες. Αξερίζωτες, σαν τις παραισθήσεις ενός παραφρόνα, οι σκέψεις αυτές παραμένουν ακλόνητες και όποιος τις θέτει εν αμφιβόλω, αυτός τα βάζει με το ιερό! Ναι, η «έμμονη ιδέα», αυτό είναι το αληθινά ιερό!
Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΚΑΙ Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΟΥ. MAX STIRNER.
Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΚΑΙ Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΟΥ. MAX STIRNER.